Algemene Beschouwingen bij de Perspectiefnota 2023

Algemene Beschouwingen bij de Perspectiefnota 2023 op 6 juli 2022 uitgesproken door fractievoorzitter D. van Dijk

Mijnheer de voorzitter, geachte collega’s,

Eer uw vader en uw moeder opdat uw dagen verlengd worden in het land, dat u de HEERE uw God geeft. Hopelijk,  klinkt dit ons allen bekend in de oren, dit vijfde gebod uit de heilige Wet van God. Die 10 geboden zijn voor alle tijden,gelden overal en zijn voor iedereen van kracht .

Het bevat meer dan een gebod aan kinderen om zich te onderwerpen aan het (liefdevolle) gezag van hun ouders. Alle gezagsverhoudingen, dus ook tussen de overheid en burgers zijn erin begrepen.  De bekende Heidelbergse Catechismus geeft ons een mooie uitleg: ik citeer: vraag 104: Wat wil God in het vijfde gebod? Antwoord: Dat ik mijn vader en mijn moeder en allen die over mij gesteld zijn, alle eer, liefde en trouw bewijs, en mij aan hun goede leer en straf met  behoorlijke gehoorzaamheid onderwerp, en ook met hun zwakheid en gebreken geduld heb, aangezien het God belieft ons door hun hand te regeren. Einde citaat.

Mijnheer de voorzitter, dit raakt alle gezagsverhoudingen, in het gezin, en in de hele samenleving, te beginnen met de overheid. De overheid ontleent haar gezag primair aan God, staat in Zijn dienst,en is dus: Gods dienares. Een tweede belangrijke notie is dat de overheid er is voor het volk en niet andersom. De overheid heeft in haar beleid het algemeen welzijn te zoeken. En dit beleid moet zijn: rechtvaardig, wijs en zacht (Psalm 72) Zacht niet in de betekenis van soft, maar van barmhartig, met oog voor groepen die het moeilijk hebben, kwetsbaar zijn. Dus: de overheid als schild der zwakken.

Mijnheer de voorzitter, het gezag van de overheid staat wat de SGP betreft zeker niet ter discussie. Anders ligt dat met het gedrag van de overheid. En dan heb ik het vooral over de landelijke overheid. Het is waar: Er komt nogal wat op ze af de laatste tijd: corona, wooncrisis, asielproblematiek, energiecrisis, crisis in de zorg. Er is veel ontevredenheid en een afnemend vertrouwen in de overheid. En, hoewel we ze niet voor alle problemen verantwoordelijk kunnen houden zijn er zeker twee zaken te noemen waarbij het overheidsoptreden niet de kwalificaties rechtvaardig, wijs en zacht verdient. Dat zijn de toeslagenaffaire en de gang van zaken met betrekking tot de stikstofproblematiek en de manier waarop de overheid met de agrarische sector omgaat. De titel van het rapport inzake de toeslagenaffaire ‘Ongekend Onrecht’ is wat de SGP betreft ook van toepassing op wat de agrarische sector door dit kabinet wordt aangedaan. Wat een leed, verdriet, maar ook frustratie en woede heeft dit bij de boeren losgemaakt. Helaas werden door een klein aantal bij het uiten daarvan grenzen overschreden. Dat kan en mag niet. Aan de andere kant heeft de SGP begrip voor de enorme zorgen en onzekerheid waarmee de agrarische sector en verwante sectoren geconfronteerd worden. De toekomst van boeren en hun gezinnen, en daarmee de leefbaarheid van het platteland en zaken als voedselpproductie etc zijn in het geding als de plannen van dit kabinet in deze vorm uitgevoerd moeten worden.

Mijnheer de voorzitter, onze kritiek geldt het beleid van het Rijk, niet van onze provincie. Integendeel de SGP fractie heeft veel  waardering voor de opstelling van GS totnogtoe. Wij spreken onze waardering uit voor de inzet en het voorstel van GS om  PASmelders  te legaliseren. Wij waren ook blij met het persbericht waarbij GS duidelijk maakte dat Overijssel haar eigen koers  vaart. De SGP bepeit ruime compensatie voor de stoppers maar ook maximale inspanningen om degenen die door willen, veelal jonge agrariërs, een duurzaam toekomstperspectief te bieden. Wij hebben gemerkt dat de bereidheid er volop is in de sector om te veranderen en te vernieuwen. Wij hoorden op werkbezoek en in de laatste commissie vergadering , ambitie, elan en een zeer constructieve opstelling van jonge agrariërs. De SGP heeft een motie die er aan bijdraagt om de Overijsselse aanpak verder vorm te geven. Wij zijn ook blij voorzitter dat gedwongen uitkoop van boeren geen onderdeel is van de Overijsselse aanpak.

Mijnheer de voorzitter, naast uitingen van protest is er zoals gezegd ook veel stil verdriet, psychisch leed en zorg op boerenerven. Wij rekenen erop dat daar oog en hart voor is in de Overijsselse samenleving, niet in de laatste plaats bij de kerkelijke gemeenschappen. Ziet GS ook nog mogelijkheden om als provinciale overheid in dat opzicht iets te betekenen?

Onze tijd is al weer om voorz. Dank voor deze P-nota. Een goed stuk. De SGP steunt het solide financiële beleid. Onze waardering geldt trouwens het hele college van GS. Onze complimenten voor de wijze waarop alle gedeputeerden invulling geven aan hun portefeuilles. Waardering ook voor alle ambtelijke medewerkers, onze griffiemedewerkers en last but not least ook voor u als cdk van Overijssel en de verbindende wijze waarop u invulling geeft aan dit ambt.

Namens onze fractie iedereen hartelijk dank!