17 november 2022
Bijdrage algemene beschouwingen Begroting 2023
Algemene Beschouwingen uitgesproken door fractievoorzitter Dhr. D. van Dijk tijdens de behandeling van de begroting 2023 op 9 november 2022.
Mijnheer de voorzitter, geachte collega’s,
De begroting 2023. De laatste in deze coalitieperiode. Opnieuw een sluitende begroting. Ook het meerjarig perspectief is goed, al zal steeds de vinger aan de pols gehouden moeten worden. Wat de SGP betreft vormt de begroting een goede uitwerking van de Perspectiefnota. Een woord van waardering voor de inzet van dit college en een compliment voor het solide financiële beleid. Ook dit jaar bleek er weer vrije ruimte zijn te zijn. Door een breed gedragen amendement en motie is daar weer een mooie invulling aan gegeven.
Mijnheer de voorzitter, dit klinkt allemaal goed en mag ook benoemd worden. Tegelijkertijd zijn er ook grote zorgen. We denken aan de oorlogen en de niet beheersbare vluchtelingenstroom. Denk aan de energiecrisis en de gestegen prijzen van voedsel en grondstoffen, waardoor veel mensen, bedrijven en organisaties in financiële problemen zijn gekomen of nog zullen komen. Grote zorg en soms angst is er over de klimaatverandering en de gevolgen daarvan. Op verschillende terreinen is er sprake van zorgelijke polarisatie. Het lijkt wel of alles vastloopt. Wat is wijsheid, waar liggen de oplossingen? Sommige politici werpen zich op als 21eeuwse messiassen, anderen vervallen in complotdenken, weer andereen kijken alleen naar de overheid of verwachten alles van de wetenschap. Mijnheer de voorzitter, de SGP ziet het anders. Nee, wij pretenderen niet de wijsheid in pacht te hebben of makkelijke oplossingen voor handen te hebben. Wel wijzen wij de overheid als dienares van God op haar dure roeping om zich door Zijn Woord en Wet te laten leiden bij al haar handelen. Het zou niet verkeerd zijn als we met het oog op de toekomst eerst eens terugkeken naar het verleden om te zien waar de wortels van ons volksbestaan als christelijke natie liggen. ‘Er staat geschreven’en Er is geschied” zei de 19e eeuwse staatsman Groen van Prinsterer.
Mijnheer de voorzitter, de agrarische sector ligt ons na aan het hart. Het is met name deze sector die het zwaar te verduren heeft als gevolg van de stikstofcrisis. Wat een leed, verdriet, frustatie, woede en moedeloosheid is de afgelopen tijd te zien en te horen in boerengezinnen. In lijn met het coalitieakkoord zetten we ons in om ruimte voor de boeren in Overijssel te houden. Dit is ook de intentie van GS. Met name het legaliseren van de PASmelders is door de provincie steeds bepleit en nagestreefd. De provincie weigerde handhavend op te treden tegen agrariërs die volkomen te goeder trouw en volgens de regels gehandeld hebben. Het is dan ook schrijnend dat de provincie door rechterlijke uitspraken zich genoodzaakt ziet aan te kondigen, zeer tegen haar zin, tot handhaving over te moeten gaan. Er is veel onrust en onbegrip hierover. Goed dat u vanmorgen een brief naar de minister gestuurd hebt. Den Haag zal met de beloofde oplossing moeten komen. Hopelijk komt die er tijdig. Ondertussen is het van belang om naar onze Overijsselse boeren goed te communiceren hoe de vork aan de steel zit. En maximale steun te blijven geven.
Mijnheer de voorzitter, een ander probleem waar we in Overijssel en aangrenzende provincies meer en meer mee geconfronteerd worden is het optreden van de wolf. De aanblik gewonde, verminkte en gedode landbouwhuisdieren heeft grote impact. Hoewel de aangerichte schade (soms wel na geruime tijd!) vergoed wordt, doet het ook mentaal veel met de eigenaren en hun gezinnen. Het leidt ook tot angst en onzekerheid bij een toenemend aantal mensen om de natuur in te trekken. Hoewel de wolf een beschermde status heeft, is er ons inziens wat beheer betreft meer mogelijk dan vaak gesuggereerd wordt. Wij hopen verderop in deze vergadering middels een motie vreemd daar aandacht voor te vragen.)
Mijnheer de voorzitter, een enkele opmerking en vraag met het oog op woningbouw. Ook in Overijssel is een schreeuwende behoefte aan woningen. Het Rijk wil er landelijk tot 2030 900.000 bouwen. Daarvan zouden er 42.300 in onze provincie komen. Onze vraag aan GS is of dit gelet op het tekort aan vakmensen, materialen en gelet op de recente gerechtelijke uitspraak over het vrijstellingsbesluit wel haalbaar is.
Mijnheer de voorzitter, Als laatste een opmerking met het oog op de verkeersveiligheid. Klopt het dat uit cijfers onlangs bleek dat het aantal verkeersslachtoffers in Overijssel vergeleken met andere provincies gestegen is? Wij werden ook de laatste weken weer opgeschrikt door verschillende ongelukken met dodelijke afloop. Wij weten allemaal hoe gevaarlijk de N35, N36 en niet te vergeten de N50 is. Ook de burgemeester van Kampen heeft naar aanleiding van het laatste dramatische ongeluk nog weer eens een oproep gedaan. Zijn er dienaangaande nog ontwikkelingen te melden?
Mijnheer de voorzitter, ik las laatst dat er, gelet op allerlei actuele zaken, zoals de toeslagenaffaire en de afwikkeling van de schade van de aardbevingen in Groningen, zorgen zijn over de rol van de overheid als schild van de zwakken, biedt de overheid wel genoeg bescherming. Met het oog daarop wil ik deze algemene beschouwingen graag afsluiten met een toepasselijk vers. Het zijn namelijk niet alleen de laatste algemene beschouwingen van deze coalitieperiode, maar het is voor mij ook de laatste keer dat ik ze uitgesproken heb. Het psalmvers luidt als volgt:
"Toont aller goden God te vrezen.Doet recht aan armen en aan wezen. Rechtvaardigt hem die billijk klaagt. Verdrukt of arm uw hulpe vraagt. Verlost geringen uit hun lijden. En wil behoeftige bevrijden. Rukt z’uit der goddelozen hand. Gerechtigheid verhoogt een land."
Van harte toegewenst, ook voor het nieuwe begrotingsjaar!